Kanal istanbul projesi ne kadar gelir getirecek?

kanal_istanbul

Bu yazıyı yazmamın amacı Kanal İstanbul adını alacak kanala ne kadar ihtiyaç duyulduğunu ekonomik açıdan ortaya koymak olacaktır. Bu amaçla yazıda gemi işletmeleri hakkında birkaç bilgi de bulacaksınız.

Dünya ticaretinin %90’ı * deniz taşımacılığı tarafından gerçekleşmektedir. İstanbul Boğazı da deniz taşımacılığında önemli bir yerdedir. http://www.gemitrafik.com/trafik.htm adresinden Yenikapı’da bekleyen gemileri görebilir ayrıca bütün dünya limanlarında bekleyen sisteme kayıtlı gemileri görebilirsiniz.

Gemi kiralamada 2 yöntem uygulanır. Birisi zaman süreli kiralama (time charter) diğeri ise sefer üzerine kiralamadır (voyage charter). Zaman süreli kiralamada gemi personeli ile birlikte kiracıya teslim edilir ve belli bir kira bedeli üzerinden aylık kirası Gemi sahibine ödenir. Bu durumda geminin en önemli giderlerinden olan yakıt gideri ve liman giderleri kiracıya aittir. Çünkü armatör kiracıya gemisini vermiştir ama gemiyi yavaş ya da hızlı bir şekilde limanlar arası hareket etmesini sağlamak sözleşme şartlarına bağlı olarak kiracıya aittir.

Sefer üzerine kiralamada ise kiracı armatöre a limanındaki yükünü b limanına götürülmesi için bir anlaşma yapılmıştır ve geminin yakıtı ve limanlarda yapılacak ödemeler armatöre aittir. Kiracı X tutarındaki gideri ile yükün maliyetine ekleyerek kolay bir maliyet yöntemi bulmuştur. Yükün taşınması ile ilgili ekstra masrafların olmayacağını bilir. (Boğaz geçişi hariç.)

Gemiler İstanbul Boğazından geçip Karadeniz’e ya da Akdeniz’e doğru ilerleyecekleri zaman kafalarına göre boğazdan geçememekteler ve belirli zamanlar dahilinde geçişlerine izin verilmektedir. Gemilerin boğaz girişlerinde beklemelerinde zaman süreli kiralamalarda kiracı fazladan gün kaybetmekte

, sefer üzerine kiralamada ise armatör firma boğaz geçişi için beklenen süreler için kiracıdan ekstra para almaktadır.

Gemilerin ortalama 3 gün süre ile boğaz geçişini beklemesiyle armatörler kiracılarından sözleşme başlangıcında belirledikleri tutar çarpı boğaz geçişinde beklenilen süre kadar armatöre bir ödeme yapmaları gerekecektir. Örneğin kira sözleşmesinde günlük 25.000 USD belirlenmişse 4 gün bekleme için kiracı armatöre normal taşıma bedeline ek olarak 25.000 USD X 4 = 100.000 USD ödeme yapacaktır. Kiracı yükünü boşaltma limanına hem geç ulaştıracak hem de fazladan para ödemek zorunda kalacaktır.

Aşağıda İstanbul Boğazından geçiş yapan gemi sayılarını göreceksiniz.**   Tablodan da görüleceği üzere günde ortalama 140 gemi İstanbul Boğazından geçmektedir. Kanal İstanbul yapılınca bu gemilerin birçoğunun hiç beklemeden direkt olarak boşaltma limanına ulaşmak için Kanal İstanbul’u kullanacaklardır. Firmalar Armatörlere ortalama 100.000 USD ödemek yerine 100.000 USD’yi Kanal İstanbul’a ödemeyi kabul edeceklerini düşünmekteyim. Sonuçta bu para bir şekilde kiracıdan çıkacak. Ya armatöre ödenecek ya da Kanal İstanbul’a ödenip yükünü daha erken ulaştıracak.

 

 

50.871 geminin sadece %20 Kanal İstanbul’u kullansa dahi 50.871 * 0,20 = 10.174 gemi kullanacak ve Kanal İstanbul geçişinin de 50.000 USD olacağını düşünürsek 10.174 * 100.000 USD = 1.017.400 USD gelir elde edilecektir. Maliyetinin ne kadar olacağı planı çıkartıldıktan sonra iyi bir piyasa araştırması ile dünya üzerindeki çeşitli büyük firmalar ile görüşülüp Kanal İstanbul daha yapılmadan pazarlanmaya başlanılmalı ve faydaları anlatılmalıdır.

Kanal İstanbul, İstanbul için oluşturacağı ekonomik diğer faydaların yanında kendisi biz zati bir katma değer sağlayacaktır. Fakat bütün bunlar yapılırken bunu Türkiye Cumhuriyeti kendisi yapmak yerine yap-işlet-devret mantığı ile gerçekleştirilmesi ve bu işin maliyetinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına yükletilmemesi gerekmektedir.

Umarım Kanal İstanbul projesinde en kısa zamanda somut adımlar atılır.

Güncelleme 30 Aralık 2011: Bugün Hürriyet gazetesinde petrol trafigi ile ilgili bir grafik gördüm. Yazımıza katkı olacağını düşünüyorum.

 

 

Not: Panama kanalı 2007’de geçiş ücreti 100.000 USD’dir. ***

Suez Kanalı geçişi için; http://suezcanal.gov.eg/calc.aspx adresi kullanılabilir. Süveyş Kanal idaresi 2006 yılında  3,82 milyar dolar gelir elde etmiştir.

 

entelektüel

Edebiyatı sever, şiir dinlemeyi sever, liberal ve politik bir kişidir.

5 comments

  1. Cenk diyor ki:

    Panama kanalının alternatıfı butun guney amerikayı dolasmak, kanalistanbulunki ise bir kac gun bogazda beklemek. Siz ya hesap bilmyosunuz…

  2. […] Kanal istanbul projesi ne kadar gelir getirecek? […]

  3. Özgür Ökten diyor ki:

    Herşey kazanç değildir ama..
    Bu kanal projesinin ekolojik olarak neden olamayacağı, daha doğrusu olmaması gerektiği hakkında bilimsel ama okuması kolay bir yazıyı aşağıdaki linkten okumanızı tavsiye ederim;
    http://www.havadantozdan.com/cilgin-proje-neden-olmaz/
    Yazarı çevre ve özellikle Marmara denizi ekolojisi konusunda uzman, pek çok araştırmaya imza atmış Prof. Dr. Cemal Saydam ‘dır.

    Ayrıca Montrö ile ilgili hiçbirşey yazmamış kimse?
    İstanbul boğazından herkesin serbest geçiş hakkı varken nasıl ve neden bu paralı kanal kullanılabilir? Montröyü mü değiştireceğiz!? :-)

  4. Kadir diyor ki:

    İlginiz için teşekkürler.

  5. banu eker diyor ki:

    Bigilendirici, iyi bir çalışma olmuş, tebrik ederim. Dünyadaki örnekleriyle kıyaslandığında Kanal İstanbul, Türkiye için oldukça iyi bir yatırım olacağa benziyor. Senin de belirttiğin gibi, umarım bir an önce hayata geçmesi için adım atılır ve vatandaşa ağır yük getirmez.

E-posta adresiniz gösterilmeyecek. Gerekli alanlar * ile işaretlidir.

*