Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dagıtımı

transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dagıtımıDevleti alimizin 5549 sayılı kurumlar vergisi kanununun 13.maddesi ile yürürlüğe girmiştir.Maşallah devleti alimiz öyle bir yogun çalışmışki toplamı 10-15 sayfa olan kurumlar vergisi ve sırf 13.maddesinde yer alan bu işlemler için 47 sayfalık bir tebliğ çıkmıştır.Bu yüzden transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dagıtımı çok muhteşemdir.Ne demek 47 sayfa, kanun bu roman değil bunuda göz önünde bulundurmanızı öneririm.
Bu tebliğ ile biz ne anladık demeden önce tebliğin garipligi var o da yaklaşık 15 gün önce çıkan tebliğde uygulamanın başlangıcı 2007 senesinin başlangıcı oluyorki bu nasıl olacak bilinmiyor.Hatta bu teblig üzerine kim ne yapacak bilinmiyor.Yine büyük denetim şirketleri danışmanlık ve vergi hizmetleri adı altında tonla para kaldıracak yeni bir tebliğ olmuştur.
            Bu tebliğ sayesinde şirket kendi iştiraki olan bir başka şirkete mal satarken serbest piyasa ekonomisinde oldugu gibi kafasına göre istediği fiyata satamayacaktır. Yani kardeşim o benim kankamdır iştirakimizdir, canımızdır, cigerimizdir diyip 15 birimlik malı 10 birime satarsan yandıgınızın resmi olacaktır.Bundaki nedeni ise devletimiz böyle bir satıştan arada dogacak 5 birimin ana şirketten iştiraki olan şirkete esasında kar dagıtımını farklı şekillerle yaptıgını söylemektedir.
           Şimdi aklınıza mantıklı bir insan olarak şunu diyebilirsiniz olsun ne var, buradan az kar elde eden şirket var diğer yandan da daha az gider yazacak şirket var.Bunu daha fazlaya satsaydı şirket tamam çok kar elde edecekti ve daha fazla vergi verecekti ama diğer yandan da diğer şirket daha çok gider yazacaktı.İş bu noktada yeni kanunla değişiyor zira daha önceleri danştayda böyle düşünüyordu birisi gider yazarken diğeri kar yazıyor yani bir denge söz konusuydu ama şimdi artık kanun çıktıgına göre danıştayda bu yonde bir görüş bildiremeyecektir.

             İştirak şirkete ucuza mal satan kişi peki neye göe ucuza satmış olacak bununda belirlenmesinde devlet babamız pek çok yontem belirlemiş hatta gel oturalım birlikte konuşalım falan da demiştir.Hatta bu tebliğin çıkmasından önce bir şirket yurtdışından yetkililierini maliye bakanlıgımıza yollamış ve biz hazırız demiş ama bizimkiler kardeş sen hazırsın ama biz hazır değiliz, hele otur soluklan bir yigenim demiştir ve bu şirketin yabancı yetkilisi bizim maliyecilere bu işin yurt dışında şoyle boyle oldugunu şunu şunu yapmanız gerekir gibi çeşitli yönlendirmeler yapmıştırki devleti alimizin maliye bakanlıgı gibi bir kurumun mükelleflerden bilgi akışını aması çok olumludur zira diğer devlet görevlileri ya da kurumları gibi , kardeşim burası türkiye burada işler böyle dememiştir.şifai olarak ilk yabancı kurum bu sene içinde şifaen de olsa başlamıştır.

            Bu uygulama en çok büyük mükellefler vergi dairesine kayıtlı şirketleri etkileyecektir.zira onlar herkesin hazırladıklarından fazla olarak daha fazla raporlar hazırlayacaklardır.Bu ucuza satma konusunda ise bir çok kafa karıştıran durum var .bundaki en temel sebepte bir piyasada kişilerin mallarını ya da hizmetlerini kaça sattıgını söylememesidir.Devlet denilen güç dışında kimse kimseye bu ürünü bu fiyattan saıyorum demedigi için ve boyle bir veritabanı olmadıgı için yarın bir gün vergi denetmenleri ya da hesap uzmanları şirketlere gelip , hacım sen bu vazoyu 15e satmışsın iştirakine ama piyasada bu araştırdık 20 ytl hadi gel senle biraz pazarlık yapalımda sen kuzu kuzu cezamızı öde bitirelim bu işi demeyle bitecek gibi bir uygulama yolunda ilerliyor.

             Bir farklı noktada şurada misal bir a şirketi var ve bu a şirketi b holdingin bir iştiraki ve a şirketi ürettigi ürünleri sadece b holdingine ait diğer iştirak şirketleri olan c, d, e, f ve g ye satmaktadır.hepsine aynı fiyattan sattıgında başka müşterileri olmadıgı için bu a şirketi kendini kandırmasın zira devlet baba buna da demişki kardeşim sen bunu 15 e satıyorsun tamam güzel güzel herkese ayrımcılık yapmadan 15 e satıyorsun ama bu mal ya da hizmet piyasada 20ye yapılıyor sen neden ucuza bu işi yapıyorsun diyecekler.

           Bir başka olumsuz olacak yanıda şu, misal diyelimki turkcell gibi bir şirket çıkacak ve bunun ihzmet bedelinin karşılaştıracak emsal bir ücreti olmayacaktı taki avea, telsim falan olmasaydı.Şükür onlar var ki rekabet artıyor ama yarın bir icat olacak ya da yurtdışı bir hizmet ülkemize gelecek ve tek olacak o zaman bu şirket ne yapacak. Neyi baz alacak kendisine, kardeşim ben tekim bu piyasada istedigim paraya hizmetimi satarım derken lan acaba ucuza mı yoksa pahalıya mı satıyorum diyecek , çok karışacak işler.

          Bununla da bitmiyorda meslektaşlarıma acıyorum.Yarın bir gün gelecek getir defterlerini 3 yıllık kdv ve 600 hesap listesini falan ondan sonra bak aslanım burada bunlar bunlar diyecek ucuz diyecek pahalı diyecek , z şirketi senin emmoğlun mu neden ona ucuza sattın denilecek.Denetmenlerin eline düşmüş meslektaşım ne yapacak ? Maliye bakanlıgı tarafından üçkağıtçılara destek veren kişiler olarak gör,len mali müşavirler ne yapacak ? Gidecek bir önceki yıla göre kurular vergisini düzeltecek, kurumlar vergisinden bir vergi ziyaı, bir gecikme zammı yiyecek rahatlayacak üzerine de kar dagıtımından dolayı stopaj hesaplanıp bunlara da aynısı yapılacak bu da al sana soda denilecek, hazmedersin iyi gelir denilecek.

         Bu ülkede esnaflıgı değil büyük işadamlıgını zorlaştıracak.Ayrıca bu uygulama nasıl serbest piyasa ekonomisine uygun olacak bilemiyorum.

entelektüel

Edebiyatı sever, şiir dinlemeyi sever, liberal ve politik bir kişidir.

5 comments

  1. habatriko diyor ki:

    Sayın Kadir bey;
    Çok faydalı bir yazı olmuş. Yazınızın son paragrafı “Bu ülkede esnaflıgı değil büyük işadamlıgını zorlaştıracak. Ayrıca bu uygulama nasıl serbest piyasa ekonomisine uygun olacak bilemiyorum. ” şeklinde olmuş.
    Sizce, bugüne kadar uygulana gelen Kurumlar Vergisi ve Türk Ticaret Kanunu’nun açıklarından faydalanarak paravan şirketler kurularak halka açık ve İMKB’ında işlem gören şirketlerin karlarını transfer etmek yatırımcıları zarara uğratmak, yatırımcıların kar paylarını gasp etmek serbest piyasa ekonomisine ne kadar uygundur. Zorlanacağını söylediğiniz büyük işadamları bu bahsettiğim uygulamaları yaparak zorlukları kendileri ortaya koymuş olmuyorlarmı. Ancak bu bahse konu işadamlarının bu düzenlemenin de etrafından dolaşarak yeni gasp ve üçkağıt kültürünü yaşatacaklarına inanıyorum.

  2. amarat diyor ki:

    Aydin bey buyuk mukellefler vergi dairesine kayitli bir sirkette muhasebeci iseniz isiniz cidden cok zor zira sizler herkes gibi normal olarak islem yapmayacak ayrica bunu devlete sunacaksiniz bizler bu sekilde islem yapmazken siz bu sekilde cok daha fazla yorulacaksiniz.dediginiz gibi transfer fiyatlandirmasi yoluyla ortulu kazanc dagitiminda belgeleme cok zor olacak, yani zordan ziyade cok karisik ve angarya isler olacak.
    yontemlerde farkliliklar var, ayrica ithalat ile ilgili eksiklikler var , vergi denetmenlerinin eli hala cok guclu.
    yazimi begendiginiz icin ayrica tesekkurler.

    Kadir amarat
    S.m.m.m.

  3. Aydın Aydoğan diyor ki:

    keyifli bir yazı.benim en büyük sıkıntım karşılaştırılabilir fiyat yöntemi dışındaki yöntemlerin anlaşılmazlığı.özellikle maliyet artı yönteminde daha önce mali analizde gördüğümüz brüt kar oranıyla alakasız bir formül kullanılmış.belgelendirme konusu başlı başına bir sıkıntı.büyük mükellefler bünyesindeki bir firmada çalışıyorum ve bütün meslektaşlarıma sabır diliyorum.

  4. amarat diyor ki:

    Merhaba Mustafa Bey,
    Bu konudan bir şey anlamamanız normal zira çogu kimse hiç bir şey anlamadı bundaki temel sebepte mali idarenin sene sonuna bunu çıkartması ve tam manasıyla anlayıp egitim vermesi gereken kurumları bilgilendiremedi.
    Bunu daha önce enflasyon muhasebesi sırasında da yaşamıştık.Kalın bir kitap bastırmışlardı daha sonra takribi 3 ay sonra eğitim veren Yeminliler bu kitapta bir çok konu değişti o kitaba bakmayın tarzında sözler ettiler.Zira konu tamamen yoruma açıktı ve uygulamada farklılıklar oldu.Şahsi fikrime göre ne akdar muhasebeci varsa o kadar çeşit enflasyon muhasebesi uygulaması oldu.
    Sorularınıza gelince,herhangi bir iştirak şirketiniz yoksa yani bir malı alıp sadece ilişkisiz oldugunuz firmaya satıyorsanız istediginiz fiyata satarsınız misal siz a şirketi olarak sizle ilişkisi olmayan b, c, d firmalarına istediginiz fiyata satabilirsiniz ama daha sonra diyelim ki bir iştirak firmanıza mal satma durumunuz oldu bu sefer b,c, ve d firmalarından daha ucuza mal satamayacaksınız.Zaten tebliğde bunu öngörüyor yani iştirak şirketlerinize daha ucuza mal satıp örtülü olarak kazanç dagıtımı yapmamanız gerekiyor.
    Bu açıdan bakınca transfer fiyatlandırması sadece ilişkili şirketleri ilgilendiriyor ama işin içine bir iştirak şirketi girince işler değişiyor.
    Diğer sorunuzda ise açıkçası bu konuyu yazıma yazacaktım ithalatı yapılan malların yurt içinde satımı ile ilgili tebliğde açıkçası çok fazla bilgi yok.Bu yüzden bu konuya değinmedim.Tebliğ bu konuda belirsizliklerle dolu.Mali idare yurtdışı firmalarından ithalat sonrası borç ve alacak olarak makbuzları kabul edecegi söyleniyor fakat bu seferde ucuza gelen mal için gümrük vergisi işin içine giriyor kdv işin içine giriyor bu sefer bunları cezalı olarak mı ödenecek nasıl bir işlem yapılacagı açıkçası belli değil.bu yüzden sizi yanlış yönlendirmek istemem.ilişkinizin olmadıgı şirketlere istediginiz fiyattan mallarınızı satabilirsiniz ama yurtdışından mal alımı yaptıgınız şirket ile herhangi bir ilişkiniz var ise bu noktada mal alımı fiyatlarınız açısından bu tebliğe girebilirsiniz.Burada da sanırım, sanırım diyorum çünkü kesin bir bilgi yok, yurtdışındaki ilişkili oldugunuz firma size malları satarken dünyanın diğer ülkelerine satarken uyguladıgı fiyatlardan daha düşüge satıyorsa burada tebliğ kapsamında işlemler yapmak gerekecek.
    Araştırılması gereken konu mümessiller ilişkili şirket kapsamına girer mi ? girmez ise sizin için herhangi bir sorun olmamalı.

  5. mustafa salman diyor ki:

    Merhaba Kadir Bey,
    Bu konudan ben bişey anlamadım size birkaç sorum olacak cevaplarsanız çok sevinirim.
    1- Transfer fiyatlandırması yalnızca tanıdık,eş dost ,iştiraklere yaptığımız satışlarlamı ilgili yoksa sherhangi bir şirkete yaptığımız satışlardadamı eşit davranacağız yani ticari ilişkimiz dışında bir ilişkimizin olmadığı a , b, c v.s firmalarına x malını satmak istersek hepsine aynı fiattanmı satacağınz yoksa önceden olduğu gibi birine 1 ytl sattığımız malı diğer firmaya 2 liraya satabilecekmiyiz ?
    2- Yurtdışında mümessili olduğumuz firmalardan ithal ettiğimiz malları çok farklı fiatlardan yurtiçindeki firmalara satıyoruz ( herhanbi bir ilişkimizin olmadığı ) nasıl bir emsal bedel belirlenecek açıkcası bilmiyorum !
    3-Yurtdışındaki mümessili olduğumuz firmalardan fiat listelerimi alacağız ?
    Büyükmükellefler vergi dairesine bağlı DEĞİLİZ
    Yorumlarınız için tşk ediyorum
    kolay gelsin

E-posta adresiniz gösterilmeyecek. Gerekli alanlar * ile işaretlidir.

*